Cách sử dụng men vi sinh, tạt men vi sinh hay đánh men vi sinh, xử lý men vi sinh hay cách dùng men vi sinh đều là các cụm từ liên quan được người nuôi trồng thủy sản sử dụng. Nhưng cách sử dụng men vi sinh như thế nào để tiết kiệm chi phí và tăng hoạt lực men vi sinh sẽ được giải thích rõ trong bài viết này...
1. Cách sử dụng men vi sinh riêng một chi hay một chủng riêng biệt.
- Thông thường, một chủng loại vi sinh đơn là hoạt lực đủ mạnh và nếu biết cách sử dụng đúng thì việc xử lý môi trường hiệu quả luôn được đảm bảo. Ngày nay, trong nuôi trồng thủy sản, chi bacillus spp thường được sử dụng. Chi này bao gồm nhiều loài kết hợp với nhau giúp cho quá trình xử lý như: bacillus subtilis, bacillus ligchiformic, bacillus coagulans, bacillus megaterium, bacillus pumilus...Tuy nhiên, những loài này nếu được phân lập và được duy trì mật độ sống trong thời gian dài kết kết hợp với biết cách sử dụng men vi sinh thì sẽ phát huy tác dụng của men vi sinh rõ rệt.
- Tham khảo https://etechstc.com/blogs/ky-thuat-nuoi-tom/men-vi-sinh.+
2. Cách sử dụng men vi sinh kết hợp nhiều “chi” hay kết hợp nhiều chủng lại với nhau.
- Sử dụng kết hợp nhiều chủng loại vi sinh hay nhiều vi sinh vật có lợi, trong đó phổ biến nhất là EM (Effective Microorganisms). Chúng ta thường thấy sự kết hợp của EM bao gồm 3 chi men vi sinh + nấm men như sau: Bacillus spp + lactobacillus spp + rhodo spp + saccharomyces spp. [https://etechstc.com/blogs/ky-thuat-nuoi-tom/men-vi-sinh].
Saccharomyces cerevisiae - Nguồn ảnh từ thefishsite.
- Ngoài ra, trong các sản phẩm có sự kết hợp nhiều chủng loại khác với các chủng loại có trong EM vẫn có công năng rất tốt. Tuy nhiên, hiệu quả thì phụ thuộc công nghệ của từng đơn vị sản xuất.
- Việc kết hợp nhiều chủng vi sinh lại với nhau sẽ giúp đa dạng hóa phạm vi ứng dụng, chủng chuyên dùng xử lý nước, chủng chuyên dùng xử lý đáy. Ví dụ, tầng đáy ao thích hợp cho những chủng vi sinh ít cần oxy và chủng loại này thích hợp cho ao nuôi tôm quảng canh, nuôi cá, ốc, ếch, lươn...hơn là nuôi tôm công nghệ cao. Thông thường, người nuôi thích chọn cách dùng men vi sinh kết hợp hơn vì những lợi ích toàn diện mà chúng mang lại.
3. Cách sử dụng men vi sinh kết hợp men tiêu hóa
- Tham khảo cách phân biệt men vi sinh và men tiêu hóa: https://etechstc.com/blogs/ky-thuat-nuoi-tom/men-tieu-hoa.
- Để tăng hiệu quả xử lý nước, sản phẩm vi sinh thường được kết hợp với enzym để giúp kiểm soát pH, kiểm soát tảo hay dùng cắt tảo, sạch đáy ao, hay xử lý nhớt bạt,...Việc kết hợp vi sinh với enzym giúp quá trình xử lý nhanh, xử lý tốt và hiệu quả nhanh hơn. Trong sự kết hợp này, sản phẩm xử lý nước STC-BIO được thiết lập với công thức đặc biệt giúp người nuôi giảm chi phí bằng cách ủ sinh khối.
Hình STC-BIO.
- Ngoài ra, việc kết hợp men vi sinh tiêu hóa và enzym sẽ giúp duy trì và ức chế khuẩn xấu làm ảnh hưởng đường ruột, đồng thời cân bằng pH đường ruột, giúp nông to đường ruột, giúp tiêu hóa tốt, hấp thụ tốt. Đồng thời, sử dụng men vi sinh chuyên dụng sẽ giúp phân thải ít gây ô nhiễm và không sinh ra khí NH3, NO2 và H2S. Với công nghệ này, Etech STC đã cho ra đời sản phẩm STC CLEAN nay là phiên bản 3 được nâng cấp và giá thành phù hợp tiết kiệm chi phí.
Sản phẩm STC CLEAN và AQUA SH.
4. Cách sử dụng men vi sinh kết hợp với vitamin tổng hợp và khoáng chất
- Người chăn nuôi thường trộn men vi sinh với vitamin và khoáng chất vào thức ăn tôm đang ăn để cho ăn. Việc trộn này có thể trộn khô hay pha vào nước rồi rải lên thức ăn. Đối với men vi sinh, người nuôi thường ủ sinh khối chung với đường cát/ đường mía, sau đó rải lên thức cho ăn hay tạt xuống ao. Việc sử dụng men vi sinh + CaCO3 hay zeolite hay dolomite úp gitạo giá thể để vi sinh phân tán tốt khi đưa xuống ao nuôi. Tham khảo thêm link [ttps://youtu.be/bv8Kqh9Jre8?si=cQGAdMjXrcTh-JwM ].
- Một số người nuôi thường trộn vitamin tổng hợp và khoáng chất chung với men vi sinh hay sục khí 2-3 tiếng rồi trộn vào thức ăn cho ăn hay tạt xuống ao nuôi. Men vi sinh khi có độ ẩm dễ kích hoạt nếu gặp môi trường thuận lợi chúng có thể sống tốt và tăng sinh (mật độ tăng lên).
- Sự hấp thụ hay trao đổi chất của vật nuôi thường qua 3 đường : 1. qua đường miệng ăn trực tiếp thức ăn, 2. Qua mang trao đổi chất từ nước, 3. Qua da, hay lớp vỏ hấp thụ trực tiếp. Do đó, việc đưa vào thức ăn hay tạt trực tiếp cũng giúp vật nuôi hấp thụ được.
5. Cách sử dụng men vi sinh kết hợp với yucca
- Cây yucca có khả năng hấp thụ tốt NH3, H2S nên người nuôi thường sử dụng chúng kết hợp với men vi sinh để tăng hoạt lực giúp cấp cứu vật nuôi nổi đầu do khí độc cao, cũng như làm sạch đáy ao, khử mùi thối. Việc sử dụng kết hợp này có thể dùng để xử lý nước vừa có thể cho ăn giúp vật nuôi ngưà một số bệnh như chướng hơi sình bụng, ăn không tiêu, giúp hỗ trợ tốt đường tiêu hóa của vật nuôi. [https://etechstc.com/blogs/ky-thuat-nuoi-tom/cach-su-dung-men-vi-sinh-ket-hop-yucca].
6. Cách sử dụng men vi sinh kích hoạt và sinh khối tiết kiệm chi phí
7. Lưu ý những đối kháng trong cách sử dụng men vi sinh
- Sự đối kháng thấy rõ nhất là sự đối kháng giữa kháng sinh và men vi sinh. Do đó, sử dụng kháng sinh điều trị cần có thời gian cách quãng mới sử dụng men vi sinh.
- Ngoài ra, sử dụng hóa chất mang tính sát khuẩn hay diệt khuẩn, xổ hay trị nội ngoại ký sinh đều đối kháng với men vi sinh.
- Việc trộn kháng sinh cho ăn cần có thời gian cách khoảng cữ ăn khi trộn men vi sinh hoặc khi tạt kháng sinh hoặc tạt hóa chất thì cần cách 24 giờ mới tạt men vi sinh xử lý nước.
8. Kết luận và khuyến nghị
- Men vi sinh được sử dụng theo nhiều cách khác nhau. Tuy nhiên, công nghệ sản xuất hay cách thiết lập công thức để duy trì mật độ vi sinh sống được lâu dài và khi ra môi trường phát huy tốt hoạt lực đòi hỏi công nghệ cao.
- Etech STC đã trực tiếp nhập men vi sinh từ Mỹ, Canada..,với nhiều chủng loại đơn, cũng như kết hợp và cho ra những sản phẩm như: STC-BIO TS-39, STC CLEAN, STC BZT.., nhằm đảm bảo chất lượng ổn định, hiệu quả cao cho người nuôi.
Viết bài: Ths Lê Trung Thực